در شرایطی که بیش از ۱۸ هزار و ۸۰۰ زندانی جرایم غیرعمد در زندان محبوس هستند، مخاطبان خبرگزاری فارس با راه‌اندازی پویش «یک امضا برای بازگشت ۱۸۰۰۰ نفر به آغوش خانواده» خواستار راه‌اندازی فوری سامانه‌ای حمایتی شدندکه می‌تواند با تجمیع کمک‌های مردمی، زندگی دوباره‌ای به هزاران خانواده بازگرداند.
گروه قضائی خبرگزاری فارس: در حالی که بر اساس آخرین آمار ستاد
مردمی دیه کشور، بیش از ۱۸
هزار و ۸۰۰
نفر به دلیل جرایم غیرعمد در زندان‌های ایران دوران محکومیت خود را سپری می‌کنند،
گروهی از مخاطبان خبرگزاری فارس با راه‌اندازی پویشی تحت عنوان «یک امضا برای
بازگشت ۱۸۰۰۰
نفر به آغوش خانواده» در بخش فارس من این خبرگزاری خواستار راه‌اندازی هرچه سریع‌تر
«سامانه اقدامات حمایتی» شدند؛ سامانه‌ای که طبق قانون چهار سال پیش پیش‌بینی شده،
اما تاکنون به مرحله اجرا نرسیده است.
نه
بزهکار، نه مجرم؛ فقط بدهکار
آمارهای رسمی
نشان می‌دهد از مجموع زندانیان جرایم غیرعمد، ۱۷,۹۱۳ نفر مرد و ۹۲۹ نفر زن هستند.
اغلب این افراد نه سابقه کیفری دارند و نه مرتکب جرم خشن یا جنایت شده‌اند؛ صرفاً
به دلیل ناتوانی در پرداخت بدهی، مهریه، نفقه یا دیه ناشی از تصادف و حوادث
کارگاهی پشت میله‌های زندان مانده‌اند.
بنا بر اعلام
سید اسدالله جولایی، رئیس هیأت امنای ستاد مردمی دیه کشور، حدود ۱۵,۲۷۳ نفر به دلیل
بدهی مالی، ۲,۹۰۱
نفر بابت مهریه و ۵۲۱
نفر نیز به دلیل ناتوانی در پرداخت نفقه زندانی هستند. نکته قابل توجه آن‌که
بیشترین تعداد زندانیان جرایم غیرعمد مربوط به استان تهران (۲۸۳۲ نفر) و کمترین
آن متعلق به استان سیستان و بلوچستان با تنها ۸۷ زندانی است.
پل
ارتباطی که هنوز ساخته نشده
پویش‌گران با
انتشار بیانیه‌ای در بخش «فارس من» خبرگزاری فارس، بر لزوم تسریع در راه‌اندازی
«سامانه اقدامات حمایتی» تأکید کرده‌اند؛ سامانه‌ای که قرار بوده پل ارتباطی میان
نیکوکاران و زندانیان معسر مالی باشد، اما پس از گذشت چهار سال، هنوز از مرحله
اجرا فراتر نرفته است. آنها معتقدند نبود این سامانه، عملاً باعث شده بسیاری از
خیرین از نیاز واقعی زندانیان مطلع نشوند و فرصت کمک از بین برود.در بیانیه این
پویش آمده است: «هر روز تأخیر در راه‌اندازی این سامانه، به معنای یک روز بیشتر
حبس برای پدر، مادر یا جوانی است که می‌توانست با حمایت خرد مردم به زندگی
بازگردد.»
کارنامه
ستاد مردمی دیه؛ از ۱۳۶۹ تاکنون
اگرچه ستاد
مردمی رسیدگی به امور دیه و کمک به زندانیان نیازمند از سال ۱۳۶۹ تاکنون با اتکا
به کمک‌های مردم، توانسته بیش از ۱۸۶ هزار زندانی جرایم غیرعمد را
آزاد کند، اما گستردگی نیاز امروز، ابزاری فناورانه و شفاف می‌طلبد تا هم اطلاع‌رسانی
گسترده‌تری به خیرین صورت گیرد و هم جذب حمایت مردمی هدفمندتر و مؤثرتر انجام شود.
جولایی در همین
رابطه تصریح کرده: «خیّرین می‌توانند از طریق دفاتر ستاد دیه در سراسر کشور یا با
مراجعه به وب‌سایت رسمی این نهاد به نشانی [ipro.ir] کمک‌های خود را
به صورت نقدی یا شرعی در بخش «می‌خواهم کمک کنم» واریز کنند. همچنین سامانه شفافیت
این سایت اطلاعات کاملی از عملکرد دفاتر استانی، زندانیان واجد شرایط و میزان بدهی
آنان ارائه می‌دهد.»
میانگین
بدهی باقیمانده برای هر زندانی غیرعمد: ۱۵۰ میلیون تومان
به گفته جولایی،
در شرایط فعلی که بنا به هزینه‌های سنگین مادی و معنوی نگهداری از زندانیان جرایم
غیرعمد برای نظام مقدس اسلامی روز به روز بالاتر می‌رود و تمامی تلاش قوه قضائیه
دایر بر آن است تا میزان بدهی افراد زندانی طی جدول فرآیند آزادی در مراحل متعددی
مانند ارایه دادخواست اعسار، تعدیل اقساط، اخذ گذشت رضایتمندانه، جذب حداکثری کمک‌های
نهادهای ذیربط حمایتی و ... کاهش یابد با این وجود می‌توان گفت ارقامی که افراد
بدنبال آن طی پیگیری‌های بعضا چند ماهه روانه حبس می‌شوند سنگین هستند.
فارغ از محکوم‌به
تعیین شده که با قواعد و مقررات مرتبط با تاخیر تادیه روز به روز بر میزان آنها
افزوده می‌شود اما می‌توان گفت میانگین مانده بدهی زندانیان تحت حمایت ستاد مردمی
دیه هم‌اکنون حدود ۱۵۰
میلیون تومان است**؛ رقمی که در بسیاری از موارد با تجمیع کمک‌های کوچک مردمی قابل
تأمین است.
مطالبه‌گری برای عدالت و مهربانی
پویش «یک امضا
برای بازگشت ۱۸,۰۰۰
نفر به آغوش خانواده» تلاشی است برای ایجاد مطالبه‌گری عمومی نسبت به موضوعی که می‌تواند
فردا گریبان هر شهروند عادی را بگیرد. از نگاه برگزارکنندگان، این پویش نه صرفاً
یک حرکت نمادین، بلکه تلاشی برای یادآوری مسئولیت اجتماعی و قانونی نهادهای مسئول
در برابر شهروندانی است که صرفاً به دلیل فقر، پشت میله‌های زندان مانده‌اند.
برای مشارکت در
آزادی زندانیان جرایم غیرعمد به «سامانه
رسمی ستاد دیه کشور» به آدرس https://www.ipro.ir/fa/formhelp وارد شوید.