جعفر پاکزاد – سرنـخ ( همشهری)؛
سال 94 به نیمه رسید؛ 6 ماه گذشته برای ستاد دیه کشور ماههای پرکاری بود. آنها در
این مدت تلاش زیادی کردند تا کسانی را که هر کدام در جریان حادثهای عجیب و غریب و
کاملا اتفاقی، محکوم به پرداخت دیه شده و به خاطر نداشتن پول به زندان افتاده
بودند، از حبس نجات دهند. افرادی که چرخ روزگار به کامشان نچرخید و به جای اینکه در
کنار خانوادههایشان باشند مجبور شدند شب و روزشان را پشت میله های سرد زندان سپری
کنند. ماجرایی که برای هر کدام از این افراد اتفاق افتاد و آنها را پشت میلههای
زندان کشاند ممکن است برای هر فرد دیگری هم رخ بدهد. به همین دلیل بود که ستاد دیه
به کمک آنها شتافت و توانست با کمک خیرین شرایط آزادی تعدادی از این مددجویان را
فراهم کند اما با این حال هنوز پروندههای زیادی وجود دارد که هنوز به سرانجام
نرسیده و گره آزادی متهمانشان فقط به دست خیرین باز میشود. در این گزارش به همراه
عباس کشانی، مسئول هماهنگی امور استانهای ستاد دیه کشور برخی از این پروندههای
عجیب را مرور میکنیم؛
بدشانسی نوجوان 16 ساله
گاهی اوقات بخت با بعضی از افراد یار نیست و همه چیز دست به
دست هم می دهد تا یک نفر روزگاری سختی را سپری کند. اولین پروندهای که به سراغش
میرویم و کشانی از جزیئات آن برایمان می گوید مربوط به مددجویی 20 ساله است به
نام علی. او اهل میانکوه استان چهار محال و بختیاری است. این پسر جوان 4 سال پیش در یک حادثه ناخواسته یکی از
اقوامشان را به قتل رساند و حالا به اتهام قتل غیرعمد باید دیه کامل یک انسان را
بپردازد اما به دلیل اینکه پولی برای پرداخت دیه ندارد، مدتهاست که در زندان به
سر میبرد.
کشانی درباره جزئیات این پرونده میگوید:« علی 16 سال بیشتر
نداشت که درگیر این پرونده شد. ماجرا از این قرار بود که علی هر از گاهی نزد یکی
از اقوامشان به نام محمد میرفت. محمد در یک حوضچه پرورش ماهی مشغول به کار
بود و گاهی اوقات پسر نوجوان به او سر میزد. روز حادثه هم وقتی علی به حوضچه پرورش ماهی میرود،
محمد از او میخواهد که به داخل اتاق برود و تفنگ شکاری اش را برایش بیاورد. علی
هم به داخل اتاق میرود و تفنگ به دست خارج میشود اما متاسفانه به خاطر پایین بودن
سن مددجو و نداشتن تجربه، زمانی که او قصد تحویل دادن تفنگ را داشت ناگهان دستش
روی ماشه میرود و گلولهای شلیک میشود و با محمد اصابت میکند. در این حادثه
محمد به دلیل خونریزی زیاد و شدت جراحات وارده جانش را از دست می دهد اما طبق گفته
شاهدان او در لحظات آخر عمرش به اطرافیانش میگوید که مقصر این حادثه خودش است و
علی مقصر این حادثه نیست و کسی حق ندارد از او شکایت کند.
کشانی ادامه میدهد:«متاسفانه با اینکه مرحوم به بی گناهی
علی اصرار داشت اما با شکایت خانواده او پس از مرگش، علی دستگیر شد و دادگاه این
پسر 16 ساله را به اتهام قتل غیر عمد به پرداخت دیه محکوم کرد و از آنجایی که پدر
علی از چند سال پیش به دلیل بیماری خانه نشین شده بود واین خانواده منبع درآمدی به
غیر از یارانه نداشتند، پسر نوجوان به کانون اصلاح و تربیت فرستاده و پس از آن نیز
راهی زندان شد. حالا که 4 سال از ماجرا می گذرد، علی همچنان در زندان به سر میبرد
و منتظر است تا با کمک خیرین، مبلغ دیه فراهم شده و از زندان آزاد شود.
کشانی گفت: با توجه به وضعیت مالی خانواده این مددجو و
بیماری پدرش پرونده وی در اختیار ستاد دیه کشور قرار گرفت تا شرایط آزادی او فراهم
شود. در زمان پیگیری پرونده علی متوجه شدیم مادر این مددجو هم در یکی از روزهایی
که برای ملاقات پسرش به کانون اصلاح و تربیت شهر کرد رفته بود در یک سانحه رانندگی
جانش را از دست داد اما از آنجا که دادگاه او را مقصر شناخته بود، دیهای به وی
تعلق نگرفت. در این چند سال کشاورزان منطقه میانکوه با اینکه به دلیل خشکسالی از
وضعیت مالی خوبی برخوردار نبودند با این حال حدود 30 میلیون تومان جمع آوری کردند
تا بهعنوان دیه به خانواده شاکی پرداخت کنند و به امید خدا قرار است مابقی این
پول را فراهم کنیم تا علی که حالا 20 ساله است به زندگی بازگردد و نان آور خانهاش
شود .
کار پر دردسر
گاهی اوقات افراد دست به کارهایی میزنند که عواقب خطرناکی
به همراه دارد. پس اگر روزی ایده کاری به ذهنتان خطور کرد قبل از اینکه بخواهید آن
را عملی کنید، همه جوانبش را در نظر بگیرید تا به سرنوشت مرد اصفهانی دچار نشوید.
ماجرای تلخی که برای مرد اصفهانی رخ داد و او را به خاطر
دیه 300 میلیون تومانی به زندان فرستاد، یکی دیگر از پروندههایی است که کشانی
درباره جزئیات آن توضیح می دهد: سال 91 خودروی دوگانه سوزی در یکی از جایگاههای
سوخت شهر اصفهان در زمان سوخت گیری گاز سی ان جی منفجر می شود. اعضای خانوادهای
سوار این خودرو بودند که در اثر این انفجار مادر خانواده و دو دخترش کشته می شوند.
پدر خانواده و یکی از کارکنان جایگاه نیز بر اثر موج انفجار و آتش سوزی که رخ داد
آسیب جدی می بینند. طبق نظریه کارشناسان آتش نشانی علت انفجار دست کاری شدن مخزن
گاز سی ان جی خودرو اعلام شد. با اعلام نظر کارشناسان، پدر خانواده از صاحب قبلی
خودور شکایت می کند و مدعی می شود سال 86 وقتی خودور را از وی خریداری کرده،
فروشنده مدعی شده که با یک تغییر کوچک در بدنه مخزن گاز سی ان جی کاری کرده است که
مصرف سوخت کم تر شود. به این ترتیب صاحب قبلی خودرو پای میز محاکمه قرار گرفت و
چون تمام شواهد و مدارک حاکی از گناه کار بودنش بود به پرداخت 300 میلیون تومان
محکوم شد. در حال حاضر پرونده این مددجو تحت پیگیری است و به امید خدا با کمک
خیرین بتوانیم شرایط آزادی اش را فراهم کنیم .
ایمنی شرط اول کار
«بیشتر پروندههایی که در ستاد دیه کشور در حال رسیدگی
هستند به حوادث کارگاهی مربوط می شوند.» این را کشانی، مسئول هماهنگی امور شهرستان
های ستاد دیه کشور می گوید و اضافه می کند: متاسفانه در چند وقت اخیر تعداد
پرونده هایی که مربوط به حوادث کار می شود
بیشتر شده است. دلیل بروز این حوادث هم عدم رعایت نکات ایمنی ازجانب
کارفرمایان است. در این حوادث هم فردی که عامل بروز حادثه است به درد سر می افتد و
هم کارگری که دچار حادثه شده .
او در ادامه از پرونده رضا، جوشکار 40 ساله ای می گوید که
از 3 سال پیش در زندان به سر می برد و در انتظار آزادی است. « حادثهای که پای رضا
را به زندان باز کرد بر میگردد به تابستان سال 91 . آن موقع مرد جوان به عنوان
پیمانکار، جوشکاری یک ساختمان درحال ساخت را به عهده گرفته بود و در یکی از روزهای
که رضا و یکی از کارگرانش مشغول کار بودند ناگهان یکی از تیرآهنها رها می شود و با
کارگرانی که در آن لحظه در طبقات پایین تر مشغول کار بودند برخورد می کند .
هر چند در این حادثه کارگر بختبرگشته جانش را از دست نداد
اما به گفته پزشکان فرد مصدوم در این حادثه قطع نخاع شد و برخی از تواناییهایش را
از دست داد و با شکایت خانوادهاش، رضا به عنوان پیمانکار 80 درصد مقصر شناخته شد
و دادگاه وی را به پرداخت 600 میلیون تومان محکوم کرد. آنچه مشخص است اگر این مرد
جوشکار نکات ایمنی را رعایت می کرد و اجازه نمی داد در هنگام کار کسی در کارگاه
ساختمانی حضور داشته باشد شاید این اتفاق رخ نمی داد و حالا او در کنار دو فرزندش
زندگی اش را ادامه می داد.
دردسر بزرگ یک خانواده
گاهی حوادثی برای افراد رخ میدهد که فقط به بخت و شانس
آنها بستگی دارد. یعنی بعضی وقتها آدمها سرشان توی لاک خودشان است اما بلا از
جایی به سرشان نازل می شود که هیچ وقت انتظارش را ندارند و این اتفاق ممکن است
برای هر فردی رخ بدهد. درست مثل پرونده خانوادهای روستایی که تصادف مرگبار پدرشان
آنها را به درد سربزرگی انداخت. ماجرا وقتی شروع شد که مردی به نام مرتضی که پدر
خانوادهای در ایلام بود در یکی از روزهای تابستان 91 سوار بر موتور سیکلت در جاده
درحال حرکت بود که به خاطر تاریکی شب با یک دستگاه موتور سیکلت دیگر برخورد کرد. در
این سانحه رانندگی هر دو راکب موتور سیکلت جانشان را از دست دادند و طبق نظریه
کارشناسان پلیس راهنمایی و رانندگی موتور سیکلت مرتضی به خاطر خروج از مسیر اصلی
باعث این بروز این حادثه تلخ شده است.
عبدالحمیدخدایاری، مدیر عامل ستاد دیه استان ایلام درباره پرونده
مرتضی می گوید: در تصادفات منجر به فوت؛ شرکت های بیمه که با راننده قرار داد بسته
اند دیه فرد فوت شده را پرداخت می کند اما متاسفانه موتور سیکلت مرحوم مرتضی فاقد
بیمه بود و او باید شخصا دیه فرد فوت شده را پرداخت می کرد و ازآنجایی که خود او
نیز در این حادثه جانش را از دست داده بود، پرداخت دیه به اعضای خانواده او رسید و
آن ها موظف شدند که دیه را پراخت کنند. مرتضی دارای همسر و 4 فرزند بود و دادگاه
دیه قابل پرداخت را بین اعضای خانواده تقسیم کرد. در این میان همسر مرتضی به
پرداخت 15 میلیون تومان؛ دو پسر او به پرداخت 30 میلیون تومان و دو ختر ش نیز به
پرداخت حدودا 20 میلیون تومان محکوم شدند.
از آنجایی که این خانواده روستایی توان پرداخت پول دیه را ندانشتند همسر و دو پسر جوان مرتضی
به زندان افتادند.
مدیر عامل ستاد دیه شعبه استان ایلام ادامه میدهد: وقتی
این پرونده به دست ما رسید بلافاصله برای آزادی مادر خانواده دست به کار شدیم و
خوشبختانه با پرداخت دیه، وی آزاد شد. برای دو پسر مرحوم نیز مجموعا 30 میلیون
تومان پرداخت شده است و درحال فراهم کردن 30 میلیون تومان دیگر هستیم تا این دو
مددجو نیز آزاد شوند. متاسفانه از دو دختر مرحوم خبری نداریم و پرونده ای از آن ها
به دستمان نرسیده است.
خدایاری در ادامه به پرونده راکب موتور سیکلتی اشاره می کند
که چند سال پیش محل امام زاده علی صالح
تصادف می کند و ترک او به خاطر ضربه شدیدی که به سرش واردمی شود زندگی نباتی پیدا
میکند .
وی میگوید: در این حادثه راکب موتور سیلکت به پرداخت 250
میلیون تومان دیه محکوم می شود و متاسفانه از آنجایی که موتور سیکلت وی بیمه نبوده
است وشخصا قادر به پرداخت مبلغ دیه نبوده است راهی زندان می شود . در این چند سال
با تلاشی که انجام دادیم مبلغ 100 میلیون تومان پرداخت می شود اما برای تهیه مابقی
مبلغ دیه احتیاج به کمک خیرین داریم .
ستاد دیه کشور در طول 25 سال گذشته از محل کمکهای مردم نوع
دوست کشورمان زمینه آزادی قریب به 90 هزار نفر از زندانیان نیازمند جرایم غیرعمد و
غیرکلاهبرداری را در سطح کشور فراهم کرده و به آغوش پرمهر خانواده بازگرداند.
ارمغان این ستاد مردم نهاد که همواره نوید آزادی به خانواده های چشم انتظاری بوده
که در اثر یک غفلت سرپرست یا یکی از اعضای خانواده را از دست داده اند در ماه رجب
(ماه خدا)، میزبان قدم هایی است که از بی یاوری پژمردهاند.
شماره حسابهای 74/74 جام
بانک ملت، 7777 بانک تجارت، 8888 بانک صادرات، 2240
بانک رفاه، 55555 بانک ملی به نام
ستاددیه کشور و نیز سامانه تلفن همراه #7777*780*آماده
دریافت کمکهای نقدی شما نیکاندیشان برای آزادی زندانیان نیازمند مورد حمایت
ستاددیه میباشد.